شرکت سهامی

شرکت سهامی یک راه حل مدرن برای سازماندهی تجاری است که مزایای مالکیت مشترک و مدیریت حرفه ای را ادغام می کند. یک شرکت سهامی با تجمیع منابع، محدود کردن مسئولیت و اعطای مالکیت قابل انتقال به سهامداران قدرت می‌دهد. این مدل نوآورانه چشم انداز کسب و کار را متحول کرده است و دسترسی به سرمایه، صرفه جویی در مقیاس و عملیات شفاف را ارائه می دهد. با بررسی ویژگی‌های متمایز، انواع و نمونه‌های قابل توجه آن‌ها، همراه با مزایا و چالش‌هایی که در بازار همیشه در حال تحول امروزی ارائه می‌کنند، وارد دنیای شرکت‌های سهامی شوید.

شرکت سهامی چیست؟

شرکت سهامی تجارتی است که متعلق به سرمایه گذاران آن است و هر سرمایه گذار بر اساس مقداری که سرمایه گذاری کرده است، صاحب سهمی از شرکت است. این یک سلف شرکت مدرن و سایر انواع شرکت های ثبت شده در ایالات متحده است. شرکت‌های سهامی برای تأمین مالی تلاش‌هایی ایجاد شدند که برای یک فرد یا حتی یک دولت بسیار گران بود. صاحبان یک شرکت سهامی انتظار داشتند در سود آن سهیم باشند.

امروزه شرکت های آمریکایی به عنوان شرکت های سهامی سازماندهی نشده اند. در حالی که می توان تجارت با سهامداران را با استفاده از اصطلاح “شرکت سهامی” توصیف کرد، چنین گزینه ای برای ثبت وجود ندارد. در عوض، مشاغل به عنوان مثال، یک شرکت، یک مشارکت یا یک شرکت با مسئولیت محدود (LLC) سازماندهی می شوند.

شرکت سهامی – آکادمی دکتر ابراهیم پور

ویژگی های شرکت سهامی

یک شرکت سهامی دارای چندین ویژگی تعیین کننده است که عبارتند از: هویت حقوقی جداگانه، مسئولیت محدود برای سهامداران، قابلیت انتقال سهام، وجود دائمی، مهر مشترک به عنوان امضای قانونی و تمایز بین مالکیت و مدیریت. این ویژگی‌ها شرکت‌های سهامی را قادر می‌سازد تا ثبات، انعطاف‌پذیری و حفاظت را برای سهامداران ارائه دهند و در عین حال دسترسی به سرمایه و استفاده کارآمد از منابع را برای خود شرکت تسهیل کنند.

انواع شرکت سهامی

● شرکت ثبت شده
شرکت ثبت شده به شرکت سهامی گفته می شود که طبق قانون شرکت های رایج با انجام کلیه تشریفات قانونی و مدارک لازم تشکیل شده است. این نوع شرکت به طور رسمی توسط دولت به رسمیت شناخته شده است و باید به مقررات تعیین شده توسط حوزه قضایی که در آن فعالیت می کند، پایبند باشد.

● شرکت چارتر
شرکت اجاره شده یک شرکت سهامی است که بر اساس منشور سلطنتی یا سایر مقامات مستقل تأسیس شده است. این شرکت ها معمولاً از امتیازات یا انحصارات منحصر به فردی برخوردار هستند که توسط پادشاه یا دولت حاکم اعطا می شود و به آنها اجازه می دهد در صنایع خاص یا مناطق جغرافیایی با حقوق انحصاری فعالیت کنند.

● شرکت قانونی
شرکت قانونی شرکت سهامی است که به موجب قانون معین مجلس یا قوه مقننه ایجاد می شود. این نوع شرکت تحت قوانین، حقوق و مسئولیت‌های تعریف شده توسط اساسنامه خاصی که آن را تشکیل می‌دهد، فعالیت می‌کند. شرکت های قانونی اغلب به اهداف عمومی خدمت می کنند یا در صنایع تحت نظارت مانند آب و برق، حمل و نقل یا زیرساخت ها فعالیت می کنند.

مزایای شرکت سهامی

شرکت های سهامی مزایای متعددی را هم برای شرکت و هم برای سهامداران آن ارائه می دهند که آنها را به انتخابی جذاب برای بسیاری از مشاغل تبدیل می کند:

● دسترسی به سرمایه: با ادغام منابع مالی چند سهامدار، شرکت های سهامی می توانند سرمایه قابل توجهی را جمع آوری کنند و آنها را قادر به سرمایه گذاری در پروژه های بزرگ مقیاس، گسترش عملیات و تسهیل رشد کنند.
● مسئولیت محدود: سهامداران در یک شرکت سهامی فقط تا سقف ارزش سهام خود مسئولیت دارند و از دارایی های شخصی خود در برابر بدهی ها یا زیان های مربوط به شرکت محافظت می کنند.
● قابلیت انتقال سهام: سهولت انتقال سهام در یک شرکت سهامی به سهامداران اجازه می دهد تا سهام مالکیت را به دلخواه خود خریداری و بفروشند و انعطاف و نقدینگی را فراهم می کند.
● وجود دائمی: به عنوان یک شخصیت حقوقی جداگانه، عملیات و موجودیت شرکت سهامی تحت تأثیر تغییرات مالکیت یا مدیریت باقی می ماند و ثبات و تداوم را تضمین می کند.
● مدیریت حرفه ای: تمایز بین مالکیت و مدیریت در شرکت های سهامی به متخصصان ماهر و با تجربه اجازه می دهد تا بر عملیات روزانه شرکت نظارت کنند، در حالی که سهامداران بر سرمایه گذاری های خود تمرکز می کنند.
● صرفه جویی در مقیاس: پایه سرمایه بزرگ شرکت های سهامی آنها را قادر می سازد تا به صرفه جویی در مقیاس دست یابند و در نتیجه هزینه های کمتر، استفاده کارآمدتر از منابع و افزایش سودآوری را به همراه داشته باشند.
● شفافیت: شرکت های سهامی ملزم به انتشار گزارش های مالی و سایر اطلاعات مربوطه هستند تا از شفافیت و پاسخگویی برای سهامداران و سرمایه گذاران بالقوه اطمینان حاصل کنند.

انواع شرکت سهامی – آکادمی دکتر ابراهیم پور

معایب شرکت سهامی

در حالی که یک شرکت سهامی می تواند طیف گسترده ای از مزایای را به ارمغان بیاورد، هنوز چند معایب وجود دارد که ارزش برجسته کردن را دارند. در اینجا برخی از رایج ترین معایب یک شرکت سهامی وجود دارد.

. تشریفات قانونی بیش از حد: تشریفات قانونی گسترده ای در تشکیل و مدیریت شرکت سهامی وجود دارد.
. پرهزینه: هزینه های اجرایی و تشکیل نسبتاً قابل توجه است.
. تضاد منافع: ذینفعان ممکن است اختلاف نظر داشته باشند و تضاد منافع (مالکان، کارکنان، هیئت مدیره، وام دهندگان و غیره) داشته باشند.
. عدم محرمانه بودن: گزارش‌های مالی باید به صورت عمومی افشا شوند و صلاحیت کافی وجود ندارد.
. مالیات مضاعف: سهامداران مشمول مالیات مضاعف هستند زیرا درآمد و سود سهام شرکت (در صورت اعلام) مشمول مالیات است.

شرکت سهامی در مقابل شرکت سهامی عام

در حالی که شرکت های سهامی و شرکت های سهامی عام شباهت هایی دارند، تفاوت های کلیدی وجود دارد که آنها را متمایز می کند:
قابلیت انتقال مالکیت:
● شرکت های سهامی عام: سهام به صورت آزاد در بازار سهام معامله می شود که امکان انتقال آسان مالکیت را فراهم می کند.
● شرکت های سهامی خصوصی: ممکن است محدودیت هایی در انتقال سهام داشته باشند که اغلب محدود به یک گروه خاص یا اعضای خانواده است.

الزامات افشا:
● شرکت‌های دولتی: باید به مقررات دقیق گزارش‌گری مالی و افشای تنظیم شده توسط مقامات نظارتی، تضمین شفافیت و حمایت از سرمایه‌گذاران پایبند باشند.
● شرکت های سهامی خصوصی: معمولاً الزامات گزارش دهی سخت گیرانه تری دارند و درجه بالاتری از حریم خصوصی را ارائه می دهند.

پایگاه سرمایه گذار:
● شرکت های دولتی: عموماً پایگاه سرمایه گذاران بزرگتر و متنوع تری از جمله سرمایه گذاران فردی و نهادی دارند.
● شرکت های سهامی خصوصی: معمولاً دارای گروه کوچک تری از سرمایه گذاران هستند که اغلب ارتباط نزدیکی با موسسان یا مدیریت شرکت دارند.

مقررات نظارتی:
● شرکت های دولتی: تحت نظارت نظارتی گسترده تری هستند، زیرا باید از مقررات اوراق بهادار و قوانین بورس تبعیت کنند.
● شرکت های سهامی خصوصی: تحت قانون شرکت های حوزه قضایی فعالیت می کنند اما با الزامات نظارتی کمتری روبرو هستند.

آیا شرکت های سهامی هنوز وجود دارند؟

آره. شرکت‌های سهامی امروزی در ایالات متحده، شرکت‌ها، شرکت‌های تضامنی و شرکت‌های با مسئولیت محدود نامیده می‌شوند. در حالی که هیچ فرم قانونی ثبت کسب و کار با عنوان “شرکت سهامی” وجود ندارد، این اصطلاح می تواند برای توصیف هر نهاد تجاری که سهام صادر می کند و سهامداران دارد استفاده شود.

شرکت سهامی چیست؟ – آکادمی دکتر ابراهیم پور

تاریخچه کوتاهی از شرکت های سهامی

سوابقی از تشکیل شرکت های سهامی در اروپا در اوایل قرن سیزدهم وجود دارد. با این حال، به نظر می رسد که آنها در قرن شانزدهم، زمانی که سرمایه گذاران ماجراجو شروع به گمانه زنی در مورد فرصت هایی برای یافتن در دنیای جدید کردند، چند برابر شدند.

اکتشاف اروپا در قاره آمریکا عمدتاً توسط شرکت های سهامی تامین می شد. دولت‌ها مشتاق قلمروی جدید بودند، اما تمایلی به تقبل هزینه‌ها و خطرات هنگفت مرتبط با این سرمایه‌گذاری‌ها نداشتند.

این امر باعث شد تا کارآفرینان یک طرح تجاری طراحی کنند. آن‌ها سهام سرمایه‌گذاری‌های خود را به بسیاری از سرمایه‌گذاران می‌فروختند تا پولی برای سفرهای سفر به دنیای جدید جمع‌آوری کنند. پتانسیل برای بهره برداری از منابع و توسعه تجارت برای بسیاری از سرمایه گذاران جذاب بود. برخی دیگر می خواستند در دنیای جدید ادعای املاک و مستغلات کنند و جوامع جدیدی ایجاد کنند که عاری از آزار و اذیت مذهبی باشد.

در تاریخ آمریکا، شرکت ویرجینیا لندن یکی از اولین و مشهورترین شرکت‌های سهامی است. در سال 1606، پادشاه جیمز اول منشور سلطنتی را امضا کرد که به شرکت اجازه می‌داد تا یک مستعمره در جایی که ویرجینیا کنونی است، ایجاد کند. طرح تجاری شرکت ویرجینیا بلندپروازانه بود، از بهره برداری از منابع طلای منطقه (که وجود نداشت) تا یافتن مسیر قابل کشتیرانی به چین (هیچ مسیری وجود نداشت).

پس از سختی های فراوان، این شرکت با موفقیت مستعمره جیمزتاون را در ویرجینیا تأسیس کرد و شروع به رشد و صادرات تنباکو کرد. با این حال، در سال 1624، یک دادگاه انگلیسی به شرکت دستور داد تا ویرجینیا را منحل کرده و به مستعمره سلطنتی تبدیل کند. سرمایه گذاران شرکت ویرجینیا هرگز سودی ندیدند.

مراحل ثبت شرکت سهامی

در شرکت‌های سهامی عام، ابتدا باید مراحلی جهت تشکیل شرکت طی شود. ابتدا موسسین باید مجوزهای لازم را از سازمان بورس و ثبت شرکت‌ها دریافت کنند. پس از تحویل مدارک و اخذ مجوزها و انتشار آگهی، باید اقدام به پذیره‌نویسی با رعایت موارد قانونی کرده و پس از پذیره‌نویسی اقدام به تشکیل مجمع عمومی موسس نمایند. پس از انتخاب مدیران، ثبت شرکت و انجام امور اداری آن بر عهده مدیران خواهد بود.

برای ثبت باید اساسنامه‌ای که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده به ضمیمه صورت‌جلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بازرسان جهت ثبت‌ شرکت به مرجع ثبت شرکت‌ها ارائه شود. همچنین در این مرحله نیز انجام امور بر اساس قانون باید به تایید سازمان بورس برسد.

برای تاسیس و ثبت شرکت‌های سهامی خاص فقط تسلیم اظهارنامه به ضمیمه مدارک زیر به مرجع ثبت شرکت‌ها کافی خواهد بود:
1. اساسنامه شرکت که باید به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد؛
2. اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهینامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از سی و پنج درصد کل سهام باشد.‌ اظهارنامه مذکور باید به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد. هرگاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیرنقد باشد، باید تمام آن تادیه گردیده و صورت‌ تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد. درصورتی‌که سهام ممتاز وجود داشته باشد، باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه‌ منعکس شده باشد.
3. انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت و قید نام آنها در صورتجلسه‌ای که به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد؛
4. قبول سمت مدیریت و بازرسی؛
5. ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.

تفاوت شرکت های سهامی امروزی چیست؟

مسئولیت قانونی که سهامداران باید متعهد شوند متفاوت است. در گذشته، هر سهامداری می‌توانست در قبال بدهی‌هایی که یک شرکت بدهکار بوده و نمی‌توانست آن را پرداخت کند، مسئول شناخته شود. اموال شخصی سهامداران می تواند توسط طلبکاران یا مقامات به عنوان پرداخت توقیف شود. امروزه، مسئولیت سهامداران عموماً محدود به سرمایه گذاری آنها در یک شرکت است.

تاریخچه شرکت سهامی – آکادمی دکتر ابراهیم پور

تامین سرمایه شرکت سهامی چگونه است؟

برای تاسیس شرکت‌های سهامی عام، موسسین باید حداقل بیست درصد سرمایه شرکت را تعهد کنند و حداقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد‌شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس، نزد یکی از بانک‌ها، سپرده کنند. سپس اظهارنامه‌ای به ضمیمه طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه‌ پذیره‌نویسی سهام که به امضاء کلیه موسسین رسیده باشد، در تهران به اداره ثبت شرکت‌ها ارائه دهند و رسید آن را دریافت کنند.

هرگاه قسمتی از تعهد موسسین به صورت غیرنقد باشد، باید عین آن یا مدارک مالکیت آن را در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی‌ حساب باز شده است، تودیع کنند و گواهی بانک را به ضمیمه اظهارنامه و ضمائم آن به مرجع ثبت شرکت‌ها ارسال کنند.

برای تامین باقی‌مانده سهام در شرکت سهامی عام، جذب سرمایه از طریق پذیره‌نویسی صورت خواهد گرفت. ابتدا مجوز پذیره‌نویسی باید توسط سازمان بورس اوراق بهادار صادر گردد. سپس مرجع ثبت شرکت‌ها پس از مطالعه اظهارنامه و ضمائم آن و تطبیق مندرجات آنها با قانون، اجازه انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی را صادر‌ می‌کند.

اعلامیه پذیره‌نویسی باید توسط موسسین در جراید آگهی شود. همچنین در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت می‌گیرد، در معرض دید‌ علاقه‌مندان قرار داده شود. ظرف مهلتی که در اعلامیه پذیره‌نویسی معین شده است، علاقه‌مندان به بانک مراجعه و ورقه تعهد سهام را امضاء می‌کنند و مبلغی را که نقداً باید‌ پرداخت شود، تادیه کرده و رسید آن را دریافت می‌کنند.

در مورد شرکت‌های سهامی خاص، سهامداران باید کلیه سهام شرکت را متعهد شده و گواهینامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن (که نباید کمتر از سی و پنج درصد کل سهام باشد) را به اداره ثبت شرکت‌ها ارائه دهند. ‌هرگاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیرنقد باشد، باید تمام آن تادیه گردیده و صورت‌ تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد. درصورتی‌که سهام ممتاز وجود داشته باشد، باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه‌ منعکس شده باشد.

شرکت‌های سهامی خاص نمی‌توانند سهام خود را برای پذیره‌نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک‌ها عرضه نمایند و یا به انتشار آگهی و اطلاعیه و یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت کنند؛ مگر این که از مقررات مربوط به شرکت‌های سهامی عام به نحوی که در این قانون ذکر شده، تبعیت نمایند. یعنی ماهیت خود را از شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام تبدیل کنند.

نتیجه

معنای شرکت سهامی به نوعی از سازمان تجاری اشاره دارد که در آن مالکیت به سهامی تقسیم می شود که می تواند توسط سرمایه گذاران فردی خرید و فروش شود. در حالی که مفهوم شرکت های سهامی برای قرن ها وجود داشته است، امروزه همچنان یک روش مهم و محبوب برای سازماندهی مشاغل هستند. با توانایی انتشار سهام و جذب سرمایه گذار، شرکت های سهامی می توانند به سرعت سرمایه مورد نیاز برای تامین مالی سرمایه گذاری های جدید و گسترش عملیات را افزایش دهند.

با این حال، شرکت‌های سهامی مدرن تابع طیف گسترده‌ای از مقررات و الزامات گزارش‌دهی هستند که به اطمینان از حمایت از سرمایه‌گذاران و عادلانه و شفاف بودن بازار کمک می‌کند. به این ترتیب، شرکت های سهامی همچنان نقش حیاتی در شکل دادن به دنیای تجارت برای سال های آینده ایفا خواهند کرد.